Liberal Düşünce Dergisi, Yıl: 25, Sayı: 100, Güz 2020, ss. 115-135.

Öz
Örgütler çevreden etkilendikleri gibi çevre üzerinde çeşitli şekillerde etkili olabilmektedirler. Bu şekillerden birisi de bir araya gelerek oluşturdukları sivil toplum kuruluşlarıdır. 1971 yılında kurulan TÜSİAD, Batıya entegre ve liberal bir ekonomik yapı oluşturma konusunda hükümetlerin politikalarını etkilemeye çalışmıştır. 1980’li yılların başında ekonomik olarak daha güçlü hale gelen TÜSİAD’ın devlet ile olan ilişkisinde de çeşitli değişimler olmuştur. Bu çalışmada iş adamlarının devletin ekonomik politikalarını etkilemek için oluşturdukları örgütlenmenin kamu politikası programlarındaki değişimi anlamak için
Türkiye’de ekonomik ve siyasi belirsizliklerin yaşandığı 12 Eylül 1980 ve 28 Şubat 1997 askeri darbe süreçleri vaka olarak alınarak incelenmiştir. TÜSİAD’ın devlet ile olan ilişkisinde serbest, dış ticarete dönük ve batıyla bütünleşmiş bir ekonomik yapı oluşturma girişimleri raporlar, bültenler ve gazete haberlerinin içerikleri incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda, TÜSİAD’ın 1980’li yıllarda devlete sadece liberal ekonomik politikaları benimsetme ve uygulatma konusunda çalışırken 1990’lı yıllara gelindiğinde ekonomi ile birlikte sosyopolitik konularda da baskı yapan bir güç haline geldiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: TÜSİAD, Darbe, İş Adamları Dernekleri.

TUSIAD-State Relations in the Periods of Military Coups of 12 September 1980 and 28 February 1997

Abstract
Organizations can be influenced by the environment as well as they influence their environment in various ways. One of these forms is to establish non-governmental organizations (NGOs) that support their intentions. TÜSİAD is established in 1971 and tried to influence the policies of the governments in order to realize a liberal economic structure that is integrated with the Western World. After becoming economically stronger in the 1980s, there have been various changes in the relationship between TÜSİAD and the state. In this study military coups realized on September 12, 1980 and February 28, 1997, whose before and aftermath are defined as periods of economic and political uncertainities, are taken as cases in order to understand TUSİAD’s change in public policy programs. The relation between TÜSİAD and state, which is basically focused on promoting free economy, foreign trade, and an economic structure integrated with the Western World, is tried to be depicted by examining the content of reports, bulletins, and newspaper coverage. Consequently, it is observed that as TÜSİAD became economically stronger in the 1980s, it mostly urged the state to adopt and enforce liberal economic policies. In the 1990s, it is seen that TUSİAD became a force that pressures on sociopolitical issues along with the economical matters.

Keywords: TÜSİAD, Coup, Businessmen Associations.